طراح بازی (game designer) کسی است که مشخص می کند چه اتفاقی در بازی رخ می دهد و بازیکن باید چه کاری انجام دهد تا از آن عبور کند. طراح بازی مسئول تبدیل ایده بازی به یک سند طراحی با جزییات است که دائما در حین فرآیند توسعه بازی به روز می شود و همه اجزای تیم به آن به عنوان یک مرجع راهنما برای توسعه قسمتی از پروژه تحت کنترلشان دسترس دارند.
در طول فرآیند پیش تولید بازی، طراح بازی مسئول تعریف بخش های مختلف بازی است. این بخش ها شامل داستان و دنیای بازی، مکانیک های بازی، قابلیت ها و usp (امتیاز فروش ویژه) و ارزیابی رقبای مهم می شود.
این اطلاعات به درون سند pitch جریان پیدا می کند. سند پیچ، سندی است که اطلاعات کلی و قابل ارائه از بازی پیش رو را شامل می شود. از این سند برای ارائه به سرمایه گذاران می توان استفاده کرد. برای مثال، ویدیویی که ما در kickstarter برای ارائه بازی تولید می کنیم نمونه ای از سند پیچ است.
در طی فاز تولید پروژه، وظیفه طراح بازی این است که مطمئن شود همه اعضای تیم به سمت برآورده کردن دیدی که او در ذهن دارد حرکت می کنند. از نظر کارگردان، طراح بازی مانند یک هماهنگ کننده پروژه و یک ویکی زنده است. هر زمان که اعضای پروژه در مورد بخش خاصی از نحوه عملکرد بازی سوالی داشته باشند طراح بازی پاسخ سوالات را می دهد. بنابراین اگر میخواهید طراح بازی شود بازی خودتان را خوب بشناسید!
شروع کار طراح بازی
طراح بازی با یک ایده بازی خوب شروع می کند. این ایده می تواند یک مکانیک خوب یا یک کاراکتر یا حتی بخشی از یک داستان باشد. خلاصه هر چیزی که بتواند الهام بخش یک بازی خوب باشد به ذهن طراح بازی وارد می شود.
گام بعدی طراح بازی پس از پیدا کردن ایده، انتقال آن به سایر اعضای تیم است تا مطمئن شود همه ایده را به خوبی درک کرده اند. به نظر کار راحتی میرسد اما در عمل بسیار مشکل است. یک طراح بازی علاوه بر داشتن مهارت ایده پردازی عالی باید به مهارت های دیگر هم آشنا باشد. مهم ترین ابزار یک طراح بازی که از آن برای انتقال ایده به سایر اعضای تیم استفاده می کند سند طراحی بازی است. داشتن مهارت در نوشتن و مدیریت این سند بسیار مهم است.
طراح بازی باید دانش کاربردی از مهارت های تیم داشته باشد، مهارت هایی مانند نقاشی، صدا، برنامه نویسی و یک پیشینه خوب در گیمری حائز اهمیت هستند. طراح بازی باید توانایی تجزیه و تحلیل بازی و بیان شفاف مکانیک های بازی را داشته باشد.
از آنجایی که امروز ساخت بازی های موبایل محبوبیت زیادی پیدا کرده است، طراح بازی باید دانش کافی از زاویه دید فنی و تجاری داشته باشد همچنین در پلتفرم موبایل دانستن ترندها، پیشرفت های فنی، ژانر های موفق و کنترل طرح، مدل های درآمدی موفق، نقاط قوت و ضعف برای یک طراح بازی موبایل بسیار ضروری هستند.
ابزار طراح بازی
از یک طراح بازی انتظار میرود بتواند با ابزار های مختلف وظایف محوله را انجام دهد. این ابزار ها عبارت اند از:
- قلم و کاغذ: ساده ترین ابزار بیان قلم و کاغذ است. هر مکانیک بازی باید ترسیم شود تا بتوان نحوه کار آن را شرح داد. اگر نتوانید طرح اولیه از مکانیک بازی رسم کنید، احتمالا آن مکانیک به کار نمی آید.
- ویرایشگر متنی: برای ساخت یک نقشه ذهنی (mind map)، نرم افزار های متنی و مرتبط به عنوان یک پیش نیاز توصیه می شود. نقشه ذهنی برای ساخت یک سند طراحی و ارائه آن به دیگران برای ایجاد یک ارتباط بهتر و تبادل اطلاعات طی فرآیند تولید بسیار مهم است. تهیه صفحات اکسل و فرمول های آن نیز لازم است.
- ویرایشگر تصویر: این نرم افزار ها برای ساخت طرح ها، تصاویر نمونه، طرح مراحل، و هر تصویر مرجع دیگری در ذهن طراح بازی برای رساندن بهتر مفهوم نیاز است. یک سند طراحی بدون تصویر رسایی کافی ندارد.
علاوه بر ابزار های بالا، بسیار محتمل است که از طراح بازی خواسته شود تا از جعبه های سفید برای طراحی مراحل بازی استفاده کند. در این حالت توانایی استفاده از نرم افزار های مدلسازی سه بعدی برای ساخت اشکال هندسی بسیار مهم است. در کنار آن شناخت موتور های بازی سازی و دانش ساخت terrain و اشکال هندسی مرتبط با آن مهم است.
مهارت های طراح بازی
در یک تیم کوچک، طراح بازی علاوه بر طراحی بازی پیاده کردن یکی از ابعاد بازی را نیز برعهده دارد. بسته به پیش زمینه طراح بازی، وی ممکن است به برنامه نویس، طراح گرافیک یا بخش روابط عمومی بازی را نیز برعهده داشته باشد.
در اینجا لیست مهارت هایی که یک طراح بازی به آن ها نیاز دارد را بررسی میکنیم، این مهارت ها ممکن است از طریق مطالعات آکادمیک، یا تجربه رویارویی با موقعیت کاری تقویت شوند. در هر صورت بهبود و توسعه این مهارت ها نیازمند زمان و توجه هستند.
- ارتباطات: اولین و مهم ترین مهارت مورد نیاز برای یک طراح بازی، ارتباط است. توانایی صحبت با یک برنامه نویس، آرتیست، نویسنده، تستر، طراح صدا، تولید کننده، بازاریاب و سرمایه گذار که هر کدام نیازمند دایره لغات و نوع بیان خود را دارند.
- نویسنده فنی: مهارت نوشتن فنی اسناد بسیار برای یک طراح بازی مهم است. گرامر، نقطه گذاری و املا برای ایجاد یک سند طراحی شفاف و تمیز بسیار حائز اهمیت هستند. سند طراحی مرجعی برای اعضای تیم است تا هر زمان که سوالی داشتند به آن مراجعه کنند. ساده نگداشتن و به روز بودن آن در موفقیت پروژه شما تاثیر مستقیم دارد.
- رسم: یک طراح حداقل باید بتواند کمی نقاشی کند. رسم یک نمونه صفحه بازی برای سند طراحی بازی ضروری است. داشتن دانش کار با فتوشاپ یا visio می تواند کمکی خوبی برای طراح بازی باشد. یک تصویر به خودی خود به اندازه هزاران کلمه ارزش دارد.
- برنامه نویسی/ اسکریپت نویسی: یک طراح بازی باید درک کافی از برنامه نویسی داشته باشد. به عنوان یک طراح بازی نیاز نیست کد بنویسید اما دانستن کد نویسی هم به شما آسیبی نمی زند. دانستن پایه های برنامه نویسی به شما اجازه میدهد تا اطلاعات داخل سند طراحی را برای برنامه نویسان تیم به خوبی قالب بندی کنید.
- زبان اسکریپت نویسی: داشتن دانش کافی از زبان اسکریپت موتور بازی سازی که تیم شما با آن کار می کند به شما اجازه میدهد تا به صورت مستقیم با کد های برنامه نویس تیم تعامل داشته باشید. این مسئله باعث صرفه جویی در زمان و هزینه خواهد شد. مزیت دیگر این است که امکان تست ایده های خودتان بدون نیاز به برنامه نویس را پیدا می کنید.
- ریاضی: ممکن است ترسناک باشد اما طراح بازی حداقل باید تا سطح جبر در ریاضیات آشنا باشد. هنگامی که اجزای بازی را به قطعات کوچک تر تقسیم می کنیم میبینیم کل بازی از مجموعه ای از ریاضیات تشکیل شده است.
- امور مالی: طراح بازی باید هزینه تصمیماتی که میگیرد را درک کند. تغییر مسیر پروژه در میانه فرآیند تولید باعث صرف هزینه و زمان زیادی می شود. برای انجام تصمیمات بهتر یک پروتوتایپ(نمونه اولیه) از بازی که در نظر دارید بسازید تا از نتیجه مطمئن شوید.
- روانشناسی: بازی ها شامل مجموعه ای از دکمه های بازخورد انسانی هستند مانند رفتار دریافت پاداش در بازی. درک این که چه چیزی واقعا به شما امکان ایجاد بازگشت و تجربه خوب در بازی مشود ضروری است. ما کاری می کنیم تا بازیکن به بازی اعتیاد پیدا کند.
از کجا شروع کنیم
و اما جواب این سوال که از کجا شروع کنم؟ بهترین مکان برای شروع طراحی بازی، از قلم و کاغذ، تعداد کارت و میز شطرنج یا هر چیزی می تواند باشد. یک بازی را انتخاب و سعی کنید آن را روی کاغذ تغییر دهید. به عنوان نمونه بازی دوز یک نمونه جالب است که دارای یک طرح معیوب می باشد. در این بازی هر کس که اول شروع کند برنده می شود مگر این که مرتکب اشتباهی شود.
برای اصلاح طرح این بازی فکر کنید و سعی کنید آن را به شکل دیگری با حرکات یا قطعات دیگری طراحی کنید. به آن تاس یا کارت اضافه کنید. طراح بازی کسی است که از خودش میپرسد چگونه چیزها کار می کنند و چگونه رفتار آن ها را با قوانین بازی توصیف می شوند.
“بازی ها گرافیک یا سرعت اجرای بر فریم نیستند، بلکه قوانین بازی تشکیل دهنده بازی هستند”
به نقل از raph koster (یک طراح بازی عالی)
یک قانون خوب در طرح بازی چیزی است که باعث فعال شدن و انجام بازی توسط بازیکن به صورت پیوسته می شود. قوانین بازی را به صورت پروتوتایپ ایجاد کنید و به تستر ها بسپارید اگر آن ها دوست داشتند و از آن لذت بردند از آن استفاده کنید.
در مرحله بعد دومین فعالیتی که بازیکن انجام میدهد را مشخص کنید و تعریف کنید چگونه این فعالیت مکمل فعالیت یا مکانیک اول می شود. این بار هم آن را اجرا و تست کنید. در مرحله سوم هم همین روند را تکرار کنید. هر مکانیک و فعالیتی که اضافه می کنید به پیچیدگی تست و دیباگ اضافه می کند.
سخن پایانی
اگر میخواهید طراح بازی شوید گردش کنید و با دقت به اطراف نگاه کنید. دوستان زیاد پیدا کنید و به دنبال ماجراجویی باشید. همچنین پیشنهاد میکنیم مقاله چگونه یک بازی موبایلی بسازیم؟ را از دست ندهید.
مقاله مفید و مختصری بود؛ با این حال خیلی زود از سوال اصلی که “طراح کیست” به حاشیه کشیده میشه و سوال تبدیل میشه به “چگونه طراح بشیم”. ظاهرا جواب، “به سادگی آب خوردنه” و از هر نقطه و جایی میشه شروع کرد.
مقاله خیلی بی ترمز حتی سراغ پروسه پیچیده توسعه بازی میره و با شعار طلایی “قانون طرح کن تست کن، تکرار کن” سعی در فراساده سازی موضوع میکنه.
انتظار داشتم به زیر مجموعه های طراحی بازی از جمله، طراح مرحله، طراحی دنیا، طراح سناریو، طراح شخصیت، روایت نویس، طراح رابط کاربری و … هم صحبت یا حداقل اشاره میشد تا سختی کار یه طراح بازی بهتر درک بشه.
“ما کاری می کنیم تا بازیکن به بازی اعتیاد پیدا کند”
جملاتی مثل این به عنوان طراح بازی های موبایلی رایگان، هدفی مقدسه ولی بهتره مسولیت پذیر هم باشیم. چه بهتر که بگیم:
“ما کاری میکنیم یه بازیکن یه تجربه متفاوت داشته باشه”.
این دو جمله یکی نیستن، جایزه های روزانه، سیستم های انرژی، ناتفیکیشن ها و لیگ های هفته ای خیلی راحت به تحقق جمله اول کمک میکنن. سوالی که به عنوان یه طراح باید از خودمون بپرسیم اینه بازیکن از بازی کردن لذت میبره؟ آیا ما از همه ای عادت هامون لذت میبریم؟
سلام حسام جان
ممنون از توضیحات کاملت و ممنون از این که همراهمون هستی
با سلام.
به خاطر نظر ارزشمندتون سپاس گذارم.
در مورد معرفی انواع نقش های طراح حق با شماست. هدف اینجا معرفی کلی طراح بازی در بازی های موبایلی است.
در مورد قسمت دوم حرفتون هدف اول بازی سرگرم کننده بودن هست اما اعتیاد آوری بازی باعث تکمیل سرگرمی خواهد شد. چه بسا بازی هایی هستند که سرگرم کننده هستند اما اعتیاد آور نیستند به همین دلیل به سرعت فراموش می شوند.
به عنوان یک طراح بازی طراحی مکانیک های سرگرم کننده و اعتیار آور بودن آن را دو عنصر ناگسستنی در بازی های موبایل می دانم.