قبل از هر چیز اگر بخواهیم معاملات بیتکوین را بررسی کنیم، باید بدانیم که بیتکوین چیست؟ بیتکوین نوعی ارز دیجیتال است که با روی کار آمدنش، موانع قانونی و واسطهها را در امور مالی و بانکی کنار زده است. علاوهبراین، بیتکوین امکان انجام تراکنشهای مالی را در سطوح بینالملل فراهم میکند. بنابراین، اندکی پس از ظهورش توانست توجه بسیار زیادی را به خود جلب کند.
نکته مهمی که درباره بیتکوین وجود دارد این است که هیچ دولت، نهاد و اُرگانی روی این ارز دیجیتال و معاملات آن نظارت ندارد. حال که با ماهیت بیتکوین آشنا شدید، دانستن کاربردهای این ارز دیجیتال خالی از لطف نیست.
کاربردهای بیتکوین
مهمترین کاربرد بیتکوین، استفاده از آن برای معاملات در بازارهای مالی در سراسر جهان است. با خرید بیتکوین از (تبدیل) صرافی معتبر ارز دیجیتال، بدون نیاز به مراجعه حضوری بهراحتی میتوان از سرتاسر جهان بیتکوین معامله کرد.
نکته مهم دیگر این است که بیتکوین زیر نظر حاکمیت هیچ مرز و کشوری نیست و میتوان مستقیم معادل ارزش کالای خریداریشده، بیتکوین پرداخت کرد. علاوهبر خرید کالا، با استفاده از بیتکوین میتوان از سراسر جهان پول انتقال داد. همچنین خرید بیتکوین برای سرمایهگذاری گزینه بسیار مناسبی بهنظر میرسد.
مزایای بیتکوین
ازجمله مزایای بیتکوین میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- حفظ حریم خصوصی و ناشناس بودن
- معاملات با کارمزد نسبتاً پایین
- بدون نیاز به پرداختن مالیات
- معامله سریع در سطح بینالمللی
- دسترسی راحت
نحوه معاملات بیتکوین
در این بخش به بررسی روند کلی کار با بیتکوین میپردازیم. اگر از آن دسته افرادی هستید که هنوز با بیتکوین و معاملات آن آشنایی ندارید این بخش مناسب شما است. اگر میخواهید بدانید که بیتکوین در هر تراکنش چه فرایندی را طی میکند، ادامه مقاله را دنبال کنید.
اول از همه نیاز است که هر کاربر یک کیف پول دیجیتال روی کامپیوتر یا گوشی تلفن همراه خود نصب کند. کاربران پس از نصب و راهاندازی کیف پول دیجیتال، اولین آدرس بیتکوین خود را ایجاد میکنند. جالب است بدانید که آدرسهای کیف پول خود را میتوانید با دوستانتان به اشتراک بگذارید تا آنها بتوانند به شما بیتکوین پرداخت کنند و یا برعکس. در ضمن تمام آدرسهای بیتکوین یکبارمصرف هستند.
شبکه بیتکوین دارای یک دفتر کلی بهصورت گروهی و اشتراکی است که بهدست اعضای شبکه نگهداری میشود و هیچ نهادی نمیتواند به آن دسترسی داشته باشد. هرکسی میتواند از طریق کامپیوتر که مستقیم به شبکه متصل است، از دفتر کل محافظت کند.
هنگام ارسال بیتکوین، میتوانید به شبکه اعلام کنید که مقداری از حساب شما کسر کند و به حساب گیرنده واریز گردد. نودها یا همان کامپیوترهای موجود در شبکه بیتکوین میتوانند پیام شما را دریافت کرده و در دفترهای خود ثبت کنند و پس از آن پیام را به سایر نودها بفرستند.
خریدوفروش بیتکوین با کمک ریاضیات، منطق و رمزنگاری انجام میشود. بلاکچین بیتکوین نمیتواند میزان موجودی حسابها را ذخیره کند بلکه تاریخچه تراکنشها و معاملات بیتکوین را در خود نگه میدارد. به عبارتی دیگر، میزان موجودی حساب تمام افراد با توجه به معاملات قبلی بیتکوین و یک بار از سوی کیف پول آنها محاسبه میشود و سپس نودهای شبکه جهت انجام معاملات بیتکوین جدید، آن را بررسی میکنند.
چگونه میتوان بیتکوین به دست آورد؟
دستیابی به بیتکوین روشهای گوناگونی دارد که در این مقاله قصد داریم شما را با یکی از معروفترین آنها آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
استخراج بیتکوین
این روش به دستگاههای مخصوصی نیاز دارد. دقت داشته باشید که تهیه، خرید و نگهداری از این دستگاهها بسیار هزینهبر و دشوار است. استخراج بیتکوین، اصلیترین عامل امنیت شبکه بوده و معاملات بیتکوین را تأمین میکند. هر نود میتواند تراکنشها را در یک بلوک قرار داده و آن را به نودهای دیگر انتقال دهد و برای جلوگیری از تغییر و دستکاری بلاکچین و حمله به بیتکوینها، هر نود موظف است که ماینر یا استخراجکننده باشد.
هر بلوک باید شامل جواب یک مسئله پیچیده ریاضی باشد، چراکه بلوکها باید به بلاکچین اضافه شوند. حدوداً هر ده دقیقه بیتکوینهای جدیدی تولید میشوند و به یک ماینر تعلق میگیرند. فرآیند استخراج بیتکوین مستلزم سرمایهگذاری حجم زیادی از برق و تجهیزات کامپیوتری است و نتیجه آن به قدرت محاسباتی ماینرها بستگی دارد.
برخی از دستگاههای ماینر قدرتمندتر هستند و جواب معادله ریاضی را سریعتر پیدا میکنند. این امر باعث استخراج سریعتر بیتکوینها میشود. به همین دلیل، شبکه بیکوین بهصورت خودکار نسبت به قدرت پردازش دستگاهها، دشواری دستیابی به پاسخ معادلات را تغییر میدهد و آن را کم یا زیاد میکند تا ماینرها بتوانند بهطور میانگین در ده دقیقه به جواب درستی برسند.
تراکنشهای بیتکوین چگونه انجام میشوند؟
شاید یکی از پیچیدهترین موضوعات در آموزش بیتکوین، نحوه انجام تراکنشهای آن باشد. اما در ادامه سعی میکنیم با یک مثال پاسخی روشن به این سؤال بدهیم.
اگر فردی قصد انتقال بیتکوین به فرد دیگری را داشته باشد، قبل از انتقال، نودهای شبکه بیتکوین درخواست فرستنده را ارسال میکنند. زیرا باید مطمئن شد مقدار بیتکوین موردنظر در حساب فرد وجود دارد و قبلاً آن را به فرد دیگری انتقال نداده است.
درصورتیکه درخواست تأیید شود، وارد بلوک یا مرحله بعدی میشود و بدین صورت زنجیره بلوکها یا بلاکچین شکل میگیرد. پس از ثبت درخواست در بلاکها، دیگر امکان دستکاری یا لغو درخواست وجود ندارد، چراکه در این صورت تمام بلاکها باید از نو، وارد زنجیره شوند و تغییر کنند.
همانطور که گفتیم، کیف پول بیتکوین آدرس بیتکوینی که شامل تاریخچه تراکنشهای موفق و میزان موجودی است را نگهداری میکند. این آدرس، رشتهای طولانی از ۳۴ حرف و شماره است و که با نام «کلید عمومی یا public key» شناخته میشود. همانطور که از نامش مشخص است، آدرس عمومی برای همه قابلرؤیت است.
اما جای نگرانی نیست، چراکه برای هر کلید عمومی یک کلید خصوصی که شامل ۶۴ حرف و شماره است وجود دارد. این کلید کاملاً خصوصی بوده و بههیچعنوان نباید در اختیار دیگران قرار بگیرد.
دقت داشته باشید که جهت تأیید، امضا و انجام هر تراکنش به کلید خصوصیِ کیف پول دیجیتال نیاز دارید. از این پس باید این کلید را در اختیار نرمافزاری قرار دهید که از طریق آن بیتکوین انتقال میدهید. شبکه بیتکوین با استفاده از این کلید، اعتبارسنجی تراکنش شما را انجام میدهد.
اگر صحت تراکنش از سوی شبکه تأیید شود، مالکیت شما نیز تأیید شده است. این تأیید، بعد از همخوانی آدرس عمومی و خصوصی که بهدست شما وارد میشود، از سوی شبکه نیز صادر میگردد.
شاید این سؤال مطرح شود که شبکه بیتکوین از کجا میتواند متوجه شود که این ارز قبلاً برای شخصی دیگر صادر شده است یا نه؟ شفافیت عملکرد بیتکوین پاسخ این سؤال را میدهد. در شبکه بیتکوین همه تراکنشهای انجامشده از طریق کلید عمومی ثبت میشوند و قابلردیابی هستند. بنابراین، شبکه به تمامی تراکنشهای انجامشده دسترسی دارد.
هر بلوک، نرخ «هش» را بهعنوان بخشی از دادههای خود ذخیره میکند. اگر بخشی کوچک از بلوک قبلی با مشکل روبهرو شود، باید هش بلوک فعلی را نیز تغییر داد. توجه داشته باشید که تغییری کوچک در ورودی تابع هش باعث میشود بهدنبال آن خروجی نیز تغییر یابد.
بنابراین، اگر میخواهید در بلوک قبلی خود چیزی را تغییر دهید، باید هش بلوک فعلیتان را تغییر دهید، چراکه دادهای که الآن وارد شده دیگر صحیح نیست. همین ویژگیها باعث میشوند که بیتکوین قابلهک نباشد، چراکه میتوان گفت تغییر هر بلوک از بلاکچین تقریباً امری غیرممکن است!