به عنوان یک بازیساز، پس از طی کردن مراحل پیش‌تولید (ایده بازی، ویژگی‌ها، تحلیل نیازها و…) و تولید (برنامه‌نویسی، طراحی، ادغام ماژول‌ها و…) وارد مرحله تست می‌شوید؛ مرحله‌ای که ممکن است با فراز و نشیب‌های بسیاری در قسمت‌های طراحی و توسعه بازی (Game Design and Game Develop) همراه باشد.
تست بازی
مرحله تست یک فرایند تکرارپذیر است که پس از هر خروجی (Build) باید انجام شود، چرا که هر نسخه ممکن است دارای اشکالاتی باشد که آزمایش و بررسی کامل آن باعث حفظ و بهبود سطح رضایت کاربران و افزایش سطح کمی و کیفی آن‌ها می‌شود.
سوال: آیا پس از آماده سازی هر نسخه باید یک تست کامل انجام شود؟
پاسخ: خیر، با توجه به هزینه زمانی و مالی این سری تست‌ها کافی‌است تنها یک بار این فرایند را هنگام انتشار به صورت کامل انجام دهید و پس از آن تست‌های کوچک و چابک‌تری را برای بررسی بازیتان طراحی و اجرا نمایید.
همچنین توجه داشته باشید که تمام مراحل تست بازی باید با توجه به یک ساختار اولیه مشخص و بدون درنظر گرفتن اندازه بازی و زمان لازم برای تولید آن، طراحی شوند.
تست اپلیکیشن
اگر یک توسعه دهنده اپلیکیشن موبایلی هستید و پس از ساخت اولیه برنامه خود نیاز دارید که خروجی خود را مورد آزمایش قرار دهید هم می‌توانید با استفاده از این مقاله تا حد قابل توجه‌ای دانش عمومی خود را پیرامون نحوه تست اپلیکیشن افزایش بدهید و یک محصول باکیفیت و با تجربه کاربری دلنشین را روانه بازار کند.
یک تستر به چه چیزهایی نیاز دارد؟
یک تستر یا یک تیم بررسی بازی، نیاز به مطالعه تمام قوانین و مقررات یک بازی دارد؛ اطلاعاتی مثل:
- معماری کامپوننت‌ها
- وابستگی‌های مربوط به اجزای بازی
- چالش‌ها و مراحل
درضمن تستر باید در هر مرحله از تست اطمینان داشته باشد که هیچ مسئله جدیدی به بازی اضافه نشده است چرا که این فرایندها روندی کامل پیوسته هستند، دقیقا مثل چرخ دنده‌های یک ساعت…
همچنین او باید قبل از شروع آزمایش‌های حقیقی و فیزیکی، سلسله کارهایی را پیرامون شناسایی ماهیت بازی را انجام دهد. کارهایی همچون:
- طبقه‌بندی الزامات براساس هدف و مخاطبین هدف بازی
- یادداشت نیازهای کاربران و سیستم
- شناسایی موارد قابل بررسی و غیرقابل بررسی
- دریافت اقدامات فعال، غیرفعال و قابل تنظیم بازی
- بررسی نحوه بیان الزامات عملکردی
- اولویت‌بندی پارامترها بر اساس منحصر به فرد بودن، پیچیدگی، حساسیت، شخصیت‌ها، انیمیشن‌ها، هوش مصنوعی، نمای دوربین، گیم‌پلی و…
در تست اپلیکیشن با توجه به نبود دوربین، گیم پلی و… بررسی‌ها بیشتر بر روی تجربه کاربری اپلیکیشن متمرکز می‌شود.
انواع تست اپلیکیشن و بازی
1) تست عملکرد
تست‌های عملکردی به دنبال حل مشکلات عمومی درون بازی مثل بهم ریختگی رابط‌کاربری، مسائل مربوط به مکانیک بازی، پایداری و یکپارچگی اطلاعات است و تا حدودی کاربرپسند بودن بازی را تضمین می‌کند.
مثال: بررسی رنگ‌ها و پس‌زمینه‌ها، ساختار منو، جهت و وضوح صفحه‌نمایش، اندازه قلم، ناوبری سیستم (مانند زمان بارگزاری، پیام تایید، انیمیشن‌ها و عناصر صوتی، پیام‌های گفتگو)، تجربه کاربری (UX)، رابط کاربری (UI) و…
2) تست سازگاری
بررسی سازگاری بازی بر روی دستگاه‌های مختلف از نظر سخت‌افزار و نرم‌افزار
مثال: نصب و حدف بازی بر روی تمامی دستگاه‌های پشتیبانی شده
3) آزمایش کارایی
کارایی کلی بازی در این آزمایش مورد بررسی قرار می‌گیرد. میزان مصرف منابع توسط بازی و سرعت اجرای بازی در حالت‌های متعدد
پارامترهای مهمی که در آزمایش کارایی بررسی می‌شوند:
- زمان پاسخگویی سرور و کلاینت (پینگ)، پوشش شبکه، نشت حافظه، حافظه کم، زمان بارگیری، سرعت، بازدهی و…
- مصرف باتری و عملکرد گرافیکی: اندازه گیری مصرف باتری و شبیه سازی شرایط مختلف بارگذاری سنگین
- اندازه‌گیری CPU و RAM
- اندازه زمان پاسخ در انواع شبکه WiFi, 4G, 3G, 2G و بازخورد عملکرد بازی در شبکه‌های غیرقابل‌اعتماد
این تست برای بازی‌های آنلاین Real Time به خصوص MMO از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
4) آزمون تطابق
در این آزمایش با بررسی دستورالعمل مارکت‌های مورد نظر (کافه‌بازار، گوگل پلی، مایکت و…) محتوای بازی برای رده سنی اعلام شده بازنگری می‌شود و مجوزهای اخذ شده (Permissions) توسط بازی نیز جهت اعتماد بهتر کاربران بررسی می‌شوند.
همچنین تست محلی سازی نیز در همین بخش انجام می‌شود.
مثال: بازی برای چه موقعیت جغرافیایی با چه زبانی منتشر می‌شود و آیا از آن زبان به درستی پشتیبانی می‌شود یا خیر (برای زبان فارسی، راست‌چین و اعداد نیز فارسی باشند)
5) تست بازیابی
تست بازیابی در بازی بررسی می‌کند که چگونه می‌توان اکانت بازی را در مقابل اتفاقات متعددی همچون سرقت موبایل و خرابی‌های سخت‌افزاری سالم نگه‌داریم و همچنین احتمال از بین رفتن اطلاعات را به صفر برسانیم.
مثال: در حالی که یک بازی در حال اجرا است، به طور ناگهانی موبایل را ری‌استارت (خاموش و روشن کردن) می‌کنیم و یکپارچگی داده‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
6) تست امنیتی
این کار برای بررسی عملکرد بازی در مقابل تهدیدات خارجی اجرا می‌شود و در این آزمایش تلاش‌هایی برای دور زدن سیستم پرداخت، ورود و تزریق دستور به پایگاه‌داده و کشف الگوریتم رمزنگاری انجام می‌پذیرد.
7) تست صدا
همان طور که می‌دانید صدا نیز تاثیر بسزایی در تجربه کاربری یک بازی دارد؛ در این تست بارگذاری صحیح فایل‌های صوتی، کیفیت پخش بر روی گوشی‌های مختلف و در هنگام انجام فرایندهای سنگین (کاهش فریم‌ریت و…) مورد بررسی قرار می گیرد
تذکر: کلیه مراحل و تست‌های بررسی شده در این مقاله مربوط به بازی موبایلی می‌باشد و بازی‌هایی که قرار است برای سایر پلتفرم‌ها منتشر شوند در برخی از مراحل تفاوت‌های چشم‌گیری با گفته های فعلی دارند.
برای تست اپلیکیشن، بررسی‌ها و پیشنیاز ها تا حد زیادی شبیه فرایند فوق هستند ولی در برخی از پارامترها ممکن است نحوه اجرای تست و داده‌های خروجی متفاوت باشد.
مطلب ویژه: بایدها و نبایدهای برون سپاری فرایند تست بازی موبایل
پیاده‌سازی یک سیستم لاگ‌گیری (Logging system) توسط برنامه‌نویس بازی امری مهم جهت مشخص شدن چگونگی ایجاد خطا در بازی به حساب می‌آید. چرا که تا تیم فنی تا یک باگ را متوجه نشوند نمی‌توانند دلیل ایجاد آن را کشف و خطارا را حل کنند.
خلاصه
چرخه حیات بازی شامل سه مرحله پیش تولید، تولید، آزمایش و استقرار است.
تست اپلیکیشن یک فرایند تکرارپذیر است که برای هر خروجی باید تکرار شوند.
انواع آزمون‌ها عبارتند از:
- تست عملکرد
- تست سازگاری
- آزمایش کارایی
- آزمون تطابق
- تست بازیابی
- تست امنیتی
- تست صدا
در پایان فراموش نکنید که هزینه جذب یک کاربر جدید به مراتب بیشتر از هزینه‌ای است که شما باید برای حفظ و وفادار سازی کاربر فعلیتان متقبل شوید و همچنین با بهبود تجربه‌کاربری بازیتان از هدر رفت هزینه‌های انجام شده برای مارکتینگ و تبلیغات جلوگیری کنید.
