هفته گذشته در مقاله‌ای به بررسی مراحل تست بازی‌های موبایلی پرداختیم. سعی کردیم با در نظر گرفتن شرایط مختلفی که ممکن است برای تست یک بازی موبایلی در ایران وجود داشته باشد مراحلی که قابل اجرا هستند را بیان کنیم. پس قطعا تمامی مراحل گفته نشده و یکی از دلایل آن بررسی وظایف و فرایند‌های تستر بازی (Game Tester) می‌باشد.
همچنین نحوه انجام فرایند تست بازی نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است که آن هم به تیم بررسی کننده (تستر) بازی بستگی دارد.
تستر بازی کیست؟
“تستر بازی” یا به بیان فارسی‌تر امتحان‌کننده بازی، فردی است که باید از نگاه بازیکن به بازی نگاه کرده و با بررسی دقیق مراحل و مکانیک‌های بازی، توسعه دهندگان بازی را از مشکلات و ضعف‌های احتمالی آگاه سازد.
با توجه به توانایی‌های تستر این فرد ممکن است حتی برای پیدا کردن باگ، مشکلات فنی و نحوه برنامه نویسی عضوی از تیم فنی بازی باشد.
تسترها از درآمد خوب و امکانات متعددی بهره می‌برند تا بتوانند با تمرکز کامل این فرایند را به سرانجام برسانند.
برای انتشار یک بازی خوش ساخت و کاربر پسند و البته کاهش هزینه‌های آتی مارکتینگ، “تست بازی” از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و این اهمیت در بین بازی‌های موبایلی دو چندان می‌شود چرا که کاربران موبایلی بسیار عجول هستند و به راحتی یک بازی را حذف می‌کنند و در مقابل آن خیلی سخت پیش می‌آید که مجددا آن بازی را نصب و تجربه کنند.
پیاده‌سازی سیستم ثبت لاگ (Logging system) و توسعه همراه با تست (Test driven development) می‌تواند به بالابردن نتیجه بخشی فرایند تست کمک کند.
تستر داخلی چه مزایا و معایبی دارد؟
یکی از کارهایی که در تیم‌ها و استودیوهای بازی‌سازی انجام می‌شود، سپردن فرایند تست به یک نفر از داخل تیم است؛ کاری که موجب صرفه جویی در هزینه‌های به اصطلاح جانبی می‌گردد.
این کار غیر از کاهش هزینه از مزایای دیگری نیز برخوردار است. مواردی مثل:
- دسترسی کامل به کد و فایل‌های بازی
- اطلاع از جزئیات فرعی و اصلی بازی
- قابل اعتماد و دردسترس
- باتوجه به این که بخشی از بازی محسوب می‌شود زمان بیشتری را ممکن است به تست اختصاص دهد.
- و همچنین امکان انجام تست‌های جعبه سفید (White Box) و جعبه سیاه (Black Box) که در حالت کلی غیرممکن است که در اختیار تستر خارجی قرار گیرد.
البته استفاده از تستر داخلی معایبی نیز دارد که پیشنهاد می‌شود برای رسیدن به یک خروجی و بازدهی خوب حتما به این موارد توجه کنید.
فرد یا تیمی که برای فرایند تست انتخاب می‌شوند خودآگاه یا ناخودآگاه از یک سری معایب و ابهاماتی که در بیان داستان و چگونگی مکانیک‌های بازی وجود دارد، چشم پوشی می‌کنند که این امر در فرایند تست برای رسیدن به حداکثر بازدهی یک نقطه ضعف حاد به حساب می‌آید؛ البته این تمام معایب “درون سپاری” تست بازی نیست و موارد ذیل نیز در این فرایند به چشم می‌خورند:
- در بخش بررسی White Box ممکن است نظرات تخصصی ارائه نشود یا معایب اعلام شده هزینه زمانی و مالی زیادی در پی داشته باشد.
- پیشنهاد می‌شود حتما از Code Review در بازه‌های زمانی کوتاه مدت استفاده کنید تا خروجی کار به بهترین شکل وارد تست جعبه سفید شود.
- دسترسی محدود به سخت‌افزار و نرم‌افزار مورد نیاز برای تست‌ها با توجه به هزینه اولیه به شدت زیاد آن
- نداشتن دید کامل و مسیر مشخص در انجام تست‌ها
- تستر داخلی معمولا خیلی کم به سراغ بررسی بازی می‌رود و همین امر باعث می‌شود از نیاز و سلیقه کاربران و اصول حیاتی تست بازی کمی دور باشد.
تا این‌جای مقاله با مزایا و معایب فرد یا تیمی که به عنوان تستر از داخل تیم انتخاب می‌شوند صحبت کردیم، حال قصد داریم به نقاط مثبت و منفی تستر خارجی (برون سپاری مراحل تست) نیز بپردازیم و در نهایت به یک جمع بندی قابل قبول از نظر مالی، زمانی و کیفی برسیم.
تستر خارجی؟
منظور از تستر خارجی، فرد یا تیمی است که خارج از فضای تیم سازنده‌ی بازی فعالیت می‌کنند و به صورت تخصصی بر روی بررسی و تست بازی متمرکز هستند. ما در ادامه از این واژه برای خلاصه کردن “برون سپاری فرایند تست بازی موبایل” استفاده می‌کنیم.
اولین ضعف تستر خارجی، دسترسی نداشتن به کدها و فایل‌های حیاتی پروژه مورد بررسی به حساب می‌آید و همین امر باعث حذف دو تست جعبه سفید و جعبه سیاه می‌شود.
- به دلیل این که تستر خارجی عضوی از پروژه نیست و ذی‌نفع محسوب نمی‌شود ممکن است با تمرکز کمتری این تست‌ها را انجام دهد.
- با توجه به هزینه‌های زیاد سخت‌افزاری و نرم‌افزاری تست‌ها ممکن است توانایی انجام مراحل مهمی همچون تست سازگاری و آزمایش کارایی برای او فراهم نباشد.
دو مورد فوق نیز بخشی از معایب تستر خارجی محسوب می‌شوند؛ اما این یک‌سوی ماجراست، تستری که عضوی از تیم نباشد نیز نکات مثبتی دارد که می‌تواند بر روی نتایج یک تست تاثیر مثبت بگذارد. مزایایی مانند:
- تست کامل بازی بدون درنظر گرفتن درجه سختی
- بررسی سخت‌گیرانه با هدف بهبود تجربه کاربری و سطح کیفی بازی
- لیست و مسیر مشخص با توجه به بررسی‌های متعددی که ممکن است در هر ماه انجام دهد
- تجربه بالا و دید باز که به دلیل مشاهده و تست بازی‌های ایرانی و خارجی به دست آورده است
- و همچنین آشنایی با علاقه بازیکنان موبایلی
البته تمامی این نکات زمانی به حقیقت می‌پیوندند که تستر بازی واقعا امکانات و تجربیات لازم را در این رابطه کسب کرده باشد، وگرنه توجه داشته باشید که:
هیچ کدام از نکات گفته شده قطعی نیستند و رزومه تیم تست بازی، معیار راستی آزمایی این موارد به حساب می‌آید.
مثال: تیم نقد و بررسی بازیاتو روزانه بیش از 20 بازی را تجربه می‌کنند و با آنالیز بازیکنان داخلی، دید نسبتا قابل اطمینانی در این زمینه دارند؛ همچنین با به‌کارگیری بیش از 30 سخت‌افزار متنوع از نظر پردازشگر، گرافیک، رم، صفحه نمایش و… می‌تواند تا حد زیادی صحت تست‌های سازگاری را تایید کند.
با مطالعه‌ی این مقاله سوالات گوناگونی در ذهن شما نقش می‌بندد!
سوال: ما با معایب و مزایای هر دو نوع تستر بازی آشنا شدیم اما در نهایت نتوانستیم نتیجه گیری کنیم که از کدام دسته تسترها برای بررسی بازی‌هایمان کمک بگیریم.
پاسخ: با توجه به بررسی‌های انجام شده پیشنهاد می‌شود تستر داخلی را پس از آماده شدن نسخه آلفا وارد چرخه کنید و تا روز انتشار بازی با استفاده از بازخوردهای وی محصول خود را بهبود ببخشید و پس از آماده شدن نسخه بتا یا اصلی به سراغ یک تیم تستر خارجی (برون سپاری) بروید و با کمک تجربیات و سخت افزارهای آن‌ها خود را برای ورود به مارکت و رصد کاربران واقعی آماده سازی کنید.
انتظار می‌رود که این روند بهترین بازدهی را با توجه به اهمیت هزینه‌های مالی و زمانی داشته باشد.
در انتها از شما تقاضامندیم که نظرات و تجربیات خود را با تیم بازیاتو و سایر توسعه‌دهندگان بازی به اشتراک بگذارید.
